Linh Thao La Gi

Có người cao hứng hát? Ai bảo Linh Thao là khổ? Linh Thao khoái lắm chứ? Có người bẽ ngược lại, mà Linh Thao là cái quái gì? Từ hơn 10 năm nay, nghi ngờ, hiểu lầm, thất mắc và ca tùng cứ nối đuôi lượng vòng giữa các cộng đoàn công giáo người Việt sống ở nước ngoài, nhiều nhất là tại Bắc Mỹ và Âu Châu. Và tại đâu rồi cũng như thế cả. Bởi vì, ngay từ đầu, lúc mới thoát thai, Linh Thao cũng đã phải sống qua những trạng huống tương tự. Như thế bởi vì nhiều lý do khác nhau. Một trong những lý do là vì chưa rõ Linh Thao là gì. Linh là thiên liêng, là tinh thần, Thao là luyện tập, Linh Thao là luyện tập cho tinh thần, là tu tập cho đời sống thiên liêng. Đó là theo nguyên ngữ. Còn theo môn nữ tu đức trong gáo hội công giáo thì Linh Thao, Esusit Spiritus Spirito Esqui, là một giữa nhiều phương pháp cắm phòng, là phương thức trèn luyện nội tâm trong thinh lặng và qua cầu nguyện, dựa theo kinh nghiệm và những lời khuyên mà Thánh ịnh Loyola đã ghi lại trong cuốn sách mang cùng tên Linh Thao. Nếu có thể Thao để luyện tập cho thể sát thì cũng cần phải có Linh Thao để luyện tập cho linh hồn. Mở đầu cuốn Linh Thao, trong lời chú dẫn đầu tiên, Thánh ịnh Loyola đã giải thích là hai tiếng Linh Thao ở đây có nghĩa là mọi cách xét mình, suy gẩm, chim niệm bằng miệng lưỡi, tức là khẩu nguyện, hay bằng tâm trí, tức là tâm nguyện, và các việc thiên liêng khác. Ví như đi dạo, đi bộ, chạy bộ, là những việc thể thao, thì cũng thế, Linh Thao là tất cả những phương cách chuẩn bị và chỉnh đống linh hồn nhằm loại bỏ những quyến luyến lệch lạc, và sau đó tiền kiếm ý chúa hầu sắp đặt cuộc đời làm sao để có thể mưu ích cho linh hồn mình, Linh Thao, số 1 IT 1. Muốn giúp kiếm tiền ý chúa và tiết nhận cho đủ nghị lực thiên liêng mà chu toàn kế hoạch của Ngài, phương pháp Linh Thao đề ra một số kỹ thuật làm phương thế chuẩn bị hầu tạo cho tâm hồn có đủ điều kiện để mở rộng đón nhận ánh sáng và sức mạnh của Thánh thần Thiên Chúa. Nói thế tức là Linh Thao có mục đích giúp người cấm phòng nhận định cho thấy và thực thi cho trọn thánh ý Thiên Chúa đối với riêng mình, tức là kế hoạch Ngài đề ra cho đời mình. Cũng nên lưu ý là các cách nói như, thực thi thánh ý Chúa, sống trọn kế hoạch Chúa yêu thương đã đề ra cho đời mình, sống ân gọi của mình, yêu mến Chúa, sống lời Chúa, nền thánh, mưu ích cho phần rỗi linh hồn, hay là mưu cầu hạnh phúc đời đời, v.v. Đều là những cách nói dù khác nhau, nhưng cuối cùng rồi cũng đồng quy nơi một thực tại, nơi mục tiêu đích duy nhất, và cũng chỉ mang có một ý nghĩa duy nhất. Khi sống trọn kế hoạch của Chúa là cùng lúc, con người nền thánh và tạo được hạnh phúc đích thực và trường cữ cho đời mình. Vậy khi muốn giúp, mưu tiền cho được lợi ích của linh hồn, là Linh Thao muốn giúp người cấm phòng nền thánh, tức là sống trọn ân gọi kỳ tô của đời mình. Nếu thế thì đâu có còn thắc mắc hỏi rằng, trong giáo hội, lối cấm phòng theo phương thức Linh Thao của Thánh ỉnh Loyola sẽ được dành cho những ai? Cho Linh Mục, Tu Sĩ không thôi, hay là cho cả giáo dân nữa? Cho người trẻ không thôi, hay là cho cả người cao niên nữa? Trong giáo hội, cả trong nhân loại nữa, ai lại không được Chúa kêu gọi để nền thánh, để mến yêu ngài? Ây thế mà có người vẫn vặn hỏi, tại sao lại đi sối giáo dân thực hành một phương pháp thiên liên cầu kỳ rắc rối và đòi hỏi nhiều thứ đến thế? Không biết ai mới dựng đứng bày ra trái kiểu Linh Thao như vậy, chứ hồi xưa đâu có thấy. Linh Thao không phải mới bắt đầu từ hôm qua, từ mười mấy năm nay, nhưng là từ năm 1522, từ hơn bốn thế kỷ rưỡi nay lận. Lối 4, năm tháng sau khi dứt khoát với cuộc đời 31 cái phương nặng mùi trần tục, không mấy phù hợp với danh nghĩa Kito hữu, ỉnh Loyola đã hành hương đến Montserrat và lưu lại Maldresa suốt gần một năm, từ ngày 23 tháng 3 năm 1522 cho đến lối trung tuần tháng 2 năm 1523. Trong thời gian này, ỉnh đã sống đời khổ hạnh, dành nhiều thị giờ để cầu nguyện, và nhận được nhiều ánh sáng nội tâm Chú Ban Cho. Nhờ những kinh nghiệm và ánh sáng nhận được, ỉnh đã tiến những bước thật dài trong đường nội tâm. Không muốn giữ ân Chúa cho riêng một mình mình, cũng như không muốn để những kinh nghiệm nội tâm quý giá trơi vào quên lãng mà không chia sẻ với tha nhân anh em, ỉnh đã trần mẫn và cẩn thận ghi lại tất cả. Đó là những ngày tháng Phương Pháp Linh Thao được thai ngán và cuốn Linh Thao bắt đầu chào đời, cho đến năm 1547, nghĩa là 25 năm sau. Cuốn Linh Thao mới đạt đến mức lớn không như chúng ta đang thấy ngày nay. Sau khi đi hành hương, Thánh Địa, 1523, trở về, đỉnh lưu lại Barcelona, từ tháng 2, 1524 đến gần cuối tháng 3,1526, và quyết định đi học trở lại để giúp các linh hồn cho đắt lực hơn. Nhưng cho đến lúc dời qua học tại Ancala từ cuối tháng 3,1526, thì cuốn Cuộc đời tự thuật, Otobira, của ảnh mới tiết lộ rõ sự việc tác giả cuốn Linh Thao giúp cấm phòng theo phương thức Linh Thao, và từ cách đó, thấy có những hoa trái nảy sinh ra cho vinh danh Chúa, Cuộc đời tự thuật, số 57, những người được tỉnh dụng Linh Thao mà giúp đỡ trong thời ấy đều thuộc thành phần giáo dân, nam hoặc nữ. Lúc đó, dù đã 35 tuổi đầu, ảnh cũng chỉ mới chập chỉnh bước vào đại học và đang cố học để làm linh mục. Muốn làm linh mục để giúp các linh hồn cho hữu hiệu hơn, tuy nhiên không phải vì thế mà ảnh bó tay không giúp những người khác thực hành Linh Thao trong thời gian còn đi học. Nổi bật nhất trong các giáo dân được giáo dân ảnh giúp làm Linh Thao là chính người bạn chí thiết sau này đã cùng với tác. Giả Linh Thao sáng lập dòng tên Thánh Phanxico Xavi là một trong các người bạn chí thiết ấy. Vậy, sử sách cho thấy rằng Linh Thao là một phương pháp cấm phòng Chúa đã muốn ban tặng cho giáo hội qua trung gian của một giáo dân, là Thánh Ấn Loi-ô-la, và Linh Thao đã được chia sẻ trước hết cho giáo dân. Thế nên, nếu ngày nay có tiếp tục giới thiệu Linh Thao cho giáo dân, thì điều đó cũng chẳng có gì là lạ cả. Hơn nữa, trong thời tiếp theo sau công đồng Vatican II và chuẩn bị bước vào năm 2000 này, vai trò của giáo dân ở giữa lòng giáo hội mang một tầm cỡ rộng lớn hơn thời Ấn nhiều. Vì vậy, nếu hôm nay, có đề ra cho giáo dân những phương cách thao luyện tâm linh chặt chẽ và thích ứng hơn xưa, sâu đậm và hữu hiệu hơn, thì cũng chỉ là chuyện dĩ nhiên nếu không nói là bức thiết. Nếu có là thì đó là, sau hơn 4 thế kỷ rưỡi rồi mà vẫn có nhiều người còn hiểu lầm coi Linh Thao như là một cái gì riêng rẻ của cá nhân tỉnh Loi-ô-la, chứ không phải là một phương pháp tâm linh được giáo hội công nhận, tán dương và quý mến đến độ đặc tác giả Linh Thao làm bổ mạng công tác cắm phòng và các sinh hoạt tỉnh tâm trong giáo hội. Có người lại nghĩ, Linh Thao là do dòng tên đẻ ra và chỉ được giành riêng, giành độc quyền cho dòng tên. Nhưng thật ra phải nói ngược lại mới đúng, Linh Thao đã đẻ ra dòng tên vì nhờ sống qua kinh nghiệm Linh Thao, cho nên 10 bạn sáng lập mới có đủ tinh thần, ân chúa soi sáng và nghị lực mà lập ra dòng tên. Rồi cứ nhìn các dòng không phải dòng tên, cũng như các giáo dân nam nữ trên khắp thế giới hiện đang giúp cho nhiều anh chị của mình làm quen và thực hành Linh Thao, thì sẽ thấy rõ là không phải Linh Thao chỉ được giành riêng cho dòng tên mà thôi. Nếu trong thực tế, các tu sĩ dòng tên giúp làm Linh Thao nhiều hơn thì chỉ vì trung thành với gốc cội tu đức của mình. Cũng như Chăm lo học hỏi, đào sâu và biết khá về Linh Thao nên dòng tên cảm thấy dễ dàng sẵn sàng hơn để giúp tha nhân trong đường hướng đó, chứ không phải là độc quyền. Không kể vô số cá nhân và rất nhiều dòng tu trong giáo hội, từ nhiều thế kỷ này đã và đang ái mộ cùng sống theo tinh thần Linh Thao, còn có cả một đoàn thể giáo dân rải rác khắp nơi, cũng đang bước theo đường lối thiên liêng của Linh Thao nữa. Đó là phong trào Hiệp hội Thánh Mẫu ngày xưa, và từ sau Công đồng Vatican II đã được canh tân trở thành phong trào các nhóm ở y sống Kyto, Tiếng Pháp, cũng như Ý và Tây Ban Nha, viết tắt là CVX, tức là Communique de Vigrétien, còn tiếng Anh thì gọi là CLC, có nghĩa là Christian Life Community. Đoàn thể này đã công khai chào đời năm 1563, tức là lúc Linh Thao mới được 41 tuổi kinh nghiệm. Năm đó, Ginlerni, tu sĩ dòng tên Người Bỉ, tuổi 28, đã lọc ra một nhóm Hiệp hội Thánh Mẫu đầu tiên giữa các học sinh trường dòng tên tại Roma. Sau đó các nhóm khác đã thành hình và đoàn ngũ chung quanh nhóm đầu tiên để trở thành phong trào Hiệp hội Thánh Mẫu. Kể ra thì trước đó đã có những nhóm đạo đức giúp nhau. Sống tinh thần Linh Thao dựa vào tác vụ trợ giúp thiên liêng của các tu sĩ dòng tên đầu tiên, đặc. Biệt là của Thánh ỉnh Loyola, tuy nhiên các nhóm này không đoàn ngũ và liên kết với nhau một cách động lớn như Hiệp hội Thánh Mẫu. Năm 1584, Đức Giáo Hoàng Grego XIII đã chính thức công nhận Hiệp hội là một đoàn thể của giáo hội. Năm 1587 Đức Sito V đã củng cố Hiệp hội với nhiều đặc ân thiên liêng. Các thế kỷ tiếp đó, Hiệp hội đã có mặt tại nhiều nơi trong thế giới công giáo, tại cả nhiều nơi không có mặt dòng tên, chẳng hạn như tại Việt Nam trước đây, trước 1957. Phần đóng góp đặc sắc nhất mà Hiệp hội Thánh Mẫu đã mang lại cho giáo hội là giúp khơi dậy và nuôi dưỡng nhiễu ân gọi linh mục và tu sĩ, rồi từ đó là giúp ghi thêm nhiều tên tuổi lừng danh vào bản vàng các thánh. Xin kể ra đây một vài vị quen thuộc với chúng ta nhất, như Thánh Doan Bết Mận, Thánh Phanxico Giesu, Thánh Doan Adek, Thánh G.Rinnon G.Montfort, Thánh An Phong Song G.Liguri, Thánh Doan Báp Trích G.La Sà Lê, Thánh Camilène G.Leolit. Ngày nay, tiếp tục! Truyền thống của Hiệp hội Thánh Mẫu ngày xưa, các nhóm ở y sống Kito có mặt tại năm châu Cũng. Đang ra sức sống trọng tinh thần Linh Thao hầu phục vụ đắc lực cho chúa và anh em đồng loại của mình. Từ mười mấy năm gần đây, giữa các anh chị người Việt sống tại nước ngoài, đặc biệt nhất là tại Bắc Mỹ và Âu Châu, tiếp theo các khóa Linh Thao được tổ chức càng ngày càng nhiều dần lên tại các châu nói trên, đã thấy mọc lên phong trào các nhóm Linh Thao. Giữa các nhóm Linh Thao này, có rất nhiều các nhóm đã đoàn mũ lại với nhau theo một đường hướng rõ rệt và trong một tổ chức chặt chẽ hơn. Các nhóm này được gọi là nhóm đồng hành trong nhóm đồng hành lớn, hay là phong trào đồng hành, bạn đồng hành với chú Kito, cũng tương tự như phong trào các nhóm ở y sống Kito, CLC, nói ở trên. Còn các nhóm khác thì tổ chức và sinh hoạt tùy theo nhu cầu và hoàn cảnh riêng. Nhưng trong thực tế thì khó mà nhận ra được sự khác biệt vừa nói, trước tiên là bởi vì các nhóm Linh Thao, cũng như các nhóm viên Linh Thao và các nhóm đồng hành, cũng như các nhóm viên đồng hành đều nhậm chung cùng mục tiêu đích, đó là trở nên bạn thân của chú Kito. Giữa theo đường hướng Linh Thao và thứ đến là bởi vì nhóm này hay nhóm kia, nhóm viên Linh, Thao hay nhóm viên đồng hành cũng thường có những sinh hoạt chung với nhau và khá đều đặn. Cơ quan liên lạc và phát môn hiện nay của phong trào đồng hành là tờ Nguyệt Sang Đồng Hành. Phong trào đồng hành cũng soạn thảo nhiều tài liệu viết hoặc ghi âm để giúp các anh chị muốn tiền hiểu và sống tinh thần Linh Thao. Tóm lại, giữa cao trào tham dự các khóa tấm phòng theo phương thức Linh Thao được tổ chức tại các cộng đoàn người Việt ở nước ngoài, chúng ta có thể nhận ra 4 loại thành phần sau đây. 1. Những bạn hàng năm tham dự Linh Thao nhưng hoàn cảnh riêng không cho phép tham gia sinh hoạt với một nhóm đạo đức nào. 2. Những bạn thuộc các hội đoàn và phong trào khác nhưng lại muốn nhờ lối tu đức Linh Thao mà đẩy mạnh đời sống thiên liêng của mình, nên hàng năm vẫn đều đặn tham dự tấm phòng theo phương thức Linh Thao, đồng thời vẫn tiếp tục sinh hoạt trong các hội đoàn hoặc phong trào của mình. 3. Những anh chị đã từng đi Linh Thao và tiếp tục sinh hoạt đều đặn trong các nhóm Linh Thao. 4. Và các anh chị thuộc các nhóm đồng hành. Như thế có nghĩa là, không phải hể đi Linh Thao thì nhất thiết phải vào nhóm Linh Thao hoặc là đồng hành, bởi vì đi Linh Thao chỉ là để nhận rõ và sống trọn ơn gọi kỹ tô riêng của mình, chứ không phải là để trở thành thành viên này nọ của một nhóm hay là của một phong trào nào đó. Hiện nay, có thể nói rằng hàng năm, 70, 80, trong số các cộng đoàn công giáo người Việt tại Bắc Mỹ đều có tổ chức một hay nhiều khóa Linh Thao cho những ai trong cộng đoàn muốn tham dự. Các khóa Linh Thao này đều được tổ chức với sự tán đồng và giúp đỡ trí tình của các linh mục quản nhiệm các cộng đoàn. Có một điểm đáng lưu ý là, các nhóm Linh Thao và phong trào đồng hành đã bừng lên như một luồng gió mạnh, mà không có một sự tính toán hay đặt kế hoạch nào trước cả, và đã bừng lên trong những người giáo dân trẻ. Kế hoạch, chương trình, các linh mục và tu sĩ chỉ sau đó mới chạy theo để đáp ứng nhu cầu hiện ra trước mắt, nhằm hợp tác với ơn Chúa và với thiện chí của những người trẻ. Mười mấy năm trước đây, ai có thể ngờ được rằng ngày nay có một phong trào bành trướng nhanh và rộng đến như thế, đến độ có người tự hỏi rằng hiện tượng ấy chẳng phải là giấu chỉ cho thấy rõ Chúa đang muốn dùng Linh Thao như là một giữa nhiều phương thế để giúp người Việt ở nước ngoài, đặc biệt là người trẻ, sống mạnh bức tin và làm tông độ nơi những môi trường sống mới, đầy khó khăn, trong gai và cạm bẫy giữa thế giới tân tiến ngày nay hay sao? Nếu thực sự như thế thì cần phải học hỏi và đào sâu để hiểu biết Linh Thao cho thấu đáo và sử dụng Linh Thao cho điêu luyện hầu cộng tác đắc lực với ơn Chúa mà giúp cho anh chị em đồng bào Việt trong nỗ lực sống mạnh và sống trọn đời kỳ tô của mình. Linh Thao là một giữa nhiều phương pháp cấm phòng thường được đắc dụng trong giáo hội. Vậy so sánh với các phương pháp khác, Linh Thao có những đặc nét như thế nào? Trước khi bàn sơ về các đặc nét chính của Linh Thao thì xin được nói cho rõ ngay là khen xoài ngon không có nghĩa là chê mít dở. Nói đến cái hay cái đẹp của một phương pháp cấm phòng không có nghĩa là coi các phương pháp khác tầm thường, không ra gì. Giữa những yếu tố làm nên những đặc nét của Linh Thao có thể nêu lên hai yếu tố nổi bật nhất sau đây. Một Linh Thao giúp sống trọn lại toàn bộ lịch sử cứu đổ. Một kỳ cấm phòng có thể chọn một đề tài nào đó để làm nội dung cho suy tư và cầu nguyện. Chủ đề được chọn chỉ cần làm sao cho hợp với hoàn cảnh của cá nhân hay của nhóm tham dự cấm phòng là được. Chẳng hạn chọn chủ đề ơn gọi và đời sống linh mục cho các thầy phó tế cần cấm phòng để dọn mình chiều chiếc linh mục, chủ đề bí tích hôn nhân và đời sống gia đình cho các cặp nam nữ cấm phòng để chuẩn bị lễ cưới, chủ đề tờ y tu và các lời khấn cho tập sinh cấm phòng để sửa soạn khấn dòng, v.v. Linh Thao thì không làm thế, bất cứ ai cấm phòng và bất cứ giúp cấm phòng cho ai. Linh Thao cũng đề nghị với người giúp cấm phòng và người cấm phòng đi theo một chủ đề duy nhất, đó là lịch sử cứu độ, tức là lịch sử Thiên Chúa yêu thương tạo dựng và cứu độ con người, kể từ bang sơ vũ trụ cho đến lúc Chúa Giê-xu lên trời, và cả cho đến ngày nay, lịch sử cứu độ toàn bộ đó đã được lời Chúa ghi lại trong Kinh Thánh và đang được giáo hội làm sống lại suốt năm vụn vụ. Còn Linh Thao thì đề nghị với người cấm phòng lần bước đi theo từng diễn biến trong tiến trình của lịch sử cứu độ. Khi trầm mình vào trong tỉnh mạc, láng động và cầu nguyện để sống lại lịch sử cứu độ như thế suốt thời gian cấm phòng, thì cùng lúc người làm Linh Thao cũng được mời gọi để sống trở lại tiểu sử đời mình. Sự việc chim ngắm sông đôi này trong ánh sáng của một người,